سندرم هیپراسمولار دیابتی

نشانه های سندرم هیپراسمولار دیابتی

سندرم هیپراسمولار دیابتی ممکن است چند روز یا حتی چندین هفته طول بکشد. به علایم و نشانه های احتمالی این سندرم توجه کنید.

علایم و نشانه ها شامل موارد زیر هستند:

• قند خون بالا

• تشنگی بیش از حد

• خشکی دهان

• تکرر ادرار

• پوست خشک و گرم بدون تعریق

• خواب آلودگی

• گیجی

• توهم

• کاهش بینایی

• ضعف در یک سمت بدن

• تشنج

• کما
 

علت سندرم هیپراسمولار دیابتی

سندرم هیپراسمولار دیابتی می تواند به علل زیر رخ دهد:

• بیماری

• یک عفونت زمینه ای مانند پنومونی، عفونت دندانی یا عفونت مجاری ادراری

• دیابت درمان نشده

• برخی داروها مانند دیورتیک ها

در برخی موارد دیابتی که تشخیص داده نشده است می تواند باعث بروز سندرم هیپراسمولار دیابتی گردد.


 

عوامل خطر

برخی عوامل خطر ابتلای شما به سندرم هیپراسمولار دیابتی را افزایش می دهند از جمله:
 

• ابتلا به بیماری دیابت نوع دو

اگرچه بیماران دیابتی نوع یک نیز به سندرم هیپراسمولار دیابتی مبتلا می شوند اما این سندرم بیشتر در بیماران دیابتی نوع دو رخ می دهد. اگر مبتلا به دیابت نوع دو هستید و قند خون خود را پایش نمی کنید یا اینکه از از ابتلای خود به دیابت آگاهی نداشتید در معرض خطر سندرم هیپراسمولار دیابتی قرار دارید.
 

• قرار داشتن در سنین میان سالی یا سالمندی

اگر شما در این گروه های سنی قرار دارید، احتمال ابتلای شما به سندرم هیپراسمولار دیابتی افزایش می یابد.
 

• ابتلا به سایر بیماری های مزمن

اگر شما مبتلا به سایر بیماری های مزمن مانند نارسایی احتقانی قلب یا بیماری کلیوی هستید، خطر ابتلای شما به سندرم هیپراسمولار دیابتی افزایش می یابد.
 

• ابتلاء به عفونت

ابتلاء به یک بیماری مانند پنومونی یا یک بیماری ویروسی می تواند منجر به افزایش قندخون شما و خطر سندرم هیپراسمولار دیابتی گردد.
 

• مصرف برخی داروها

برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها (پردنیزون)، دیورتیک ها (هیدروکلروتیازید و کلرتالیدون) و داروی ضد صرع فنی توئین(دیلانتین) می توانند خطر ابتلای شما به سندرم هیپراسمولار دیابتی را افزایش دهند. 1
 

عوارض سندرم هیپراسمولار دیابتی

سندرم هیپراسمولار دیابتی می تواند منجر به عوارض زیر گردد:

• تشنج

• سکته قلبی

• سکته مغزی

• کما

اگر برای سندرم هیپراسمولار دیابتی درمان فوری صورت نگیرد می تواند کشنده باشد.
 

تشخیص سندرم هیپراسمولار دیابتی 

برای تشخیص سندرم هیپراسمولار دیابتی بهتر است بیماران دیابتی به طور منظم سطح قند خون خود را مورد ارزیابی قرار دهند.

تست قند خون و وجود کتون ادرار جزو مواردی هستند که فرد می تواند آن ها را به راحتی در منزل انجام دهد، اما در صورت نیاز همانند وجود قند خون بالای 600 میلی گرم در دسی لیتر ممکن است پزشکان را برای انجام برخی از روش های تشخیصی بیشتر و دقیق تر متمایل نماید.

از جمله این آزمایش ها عبارتند از:

• آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله یا HbA1C که میزان قند خون فرد را در طی سه ماهه گذشته مورد بررسی قرار می دهد.

• تست عملکرد کلیوی که به صورت تست کراتینین یا تست نیتروژن خون BUN مورد بررسی قرار می گیرد. 

• مواد معدنی موجود در خون مانند پتاسیم، فسفر و سدیم. 2


 

درمان کامل و پروتکل درمانی

کاهش حجم مایعات بدن و هیپرگلیسمی از ویژگیهای بارز سندرم هایپراسمولار هیپرگلیسمیک (HHS) و کتواسیدوز دیابتی به شمار می روند.

بنابراین درمان این اختلالات شامل چند اصل مشترک است.

در هر دو اختلال، نظارت دقیق بر وضعیت مایعات بدن بیمار، مقادیر آزمایشگاهی، و سرعت تزریق انسولین اهمیت بسیار زیادی دارد.

مشکلات زمینه ای یا آشکار کننده را باید سریعا جستجو و درمان نمود.

در سندرم هیپراسمولار هیپرگلایسمی میزان دفع مایعات و کاهش آب بدن (دهیدراتاسیون) معمولا به دلیل طولانی تر بودن مدت بیماری بیشتر از کتواسیدوز دیابتی می باشد. بیمار مبتلا به HHS معمولا مسن تر است، به احتمال بیشتری دچار تغییرات وضعیت ذهنی و کمای دیابتی یا اغمای دیابتی می شود، و بنابراین بیشتر احتمال دارد که دچار یک حادثه آشکار کننده مخاطره آمیز شده و از عوارض آن آسیب ببیند.

حتی با درمان صحیح، میزان مرگ و میر HHS به شکل قابل ملاحظه ای بیشتر از DKA است (تا ۱۵٪ در بعضی از مطالعات بالینی).
 

جایگزینی مایعات یا سرم درمانی در وضعیت هیپراسمولار هیپرگلایسمیک یا HHS

مایعات جایگزین شده ابتدا باید وضعیت همودینامیک بیمار را تثبیت نمایند (۱ تا ۳ لیتر نرمال سالین طی ۲ تا ۳ ساعت اول).

از آنجا که کمبود مایعات در سندرم هیپراسمولار هیپرگلایسمی نتیجه یک اثر تجمعی در طی چند روز تا چند هفته است، سرعت بازگرداندن وضعیت هیپراسمولار به حالت طبیعی باید به گونه ای باشد که بین نیاز به جایگزینی آب آزاد، و این حقیقت که بازگشت سریع به حالت طبیعی می تواند عملکرد نورولوژیک بیمار را وخیم تر کند، تعادل برقرار نماید.

برای درمان هیپراسمولار، اگر سدیم سرم بیشتر از ۱۵۰ باشد، باید از نیم سالین استفاده کرد.

پس از برقراری ثبات همودینامیک (تنظیم فشارخون) ، مایعات وریدی باید در جهت رفع کمبود آب آزاد و به صورت مایعات هیپوتون تجویز شوند (ابتدا سالین ۰٫۴۵.، و سپس دکستروز ۵ درصد در آب، [DsW]).

میزان کمبود آب آزاد محاسبه شده (که به طور متوسط ۹ تا ۱۰ لیتر است باید طی یک تا دو روز جبران شود (سرعت انفوزیون mL ۲۰۰ – ۳۰۰ در ساعت از محلول های هیپوتون).
 

جایگزینی پتاسیم در درمان وضعیت هایپراسمولار هایپرگلایسمیک (HHS)

جایگزینی پتاسیم معمولا ضروری بوده و باید با اندازه گیری مکرر پتاسیم سرم کنترل شود.

در بیمارانی که از داروهای ادرار آور (دیورتیک ها) استفاده می کنند، کمبود پتاسیم ممکن است بسیار زیاد بوده و با کمبود منیزیوم همراه باشد.

کمبود فسفات یا هیپوفسفاتمی ممکن است در طی درمان رخ دهد که با مصرف KPO4 و شروع تغذیه بهبود می یابد.

در هیپراسمولار هیپرگلایسمی همانند کتواسیدوز دیابتی جبران و افزایش حجم مایعات بدن در ابتدا سبب پایین آمدن گلوکز می شود، ولی انسولین در نهایت مورد نیاز می باشد.
 

تزریق انسولین در هیپرگلایسمی شدید

یک رژیم قابل قبول برای درمان وضعیت هیپراسمولار هیپرگلایسمی HHS عبارت است از:

تجویز وریدی و یکباره ی ۰٫۱ واحد به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن، انسولین و سپس تزریق مداوم آن با یک سرعت ثابت ( ۰٫۱ واحد به ازای هر کیلوگرم در هر ساعت).

اگر گلوکز سرم کاهش پیدا نکند، باید سرعت تزریق انسولین را دو برابر کرد. همانند کتواسیدوز دیابتی یا DKA هنگامی که گلوکز پلاسما یا قند خون به ۲۵۰ mg/dl کاهش پیدا می کند باید گلوکز را به مایعات وریدی تجویز شده اضافه کرد و سرعت تزریق یا انفوزیون انسولین را به ۰٫۰۵ تا ۰٫۱ واحد به ازای هر کیلوگرم در ساعت کاهش داد.

انفوزیون انسولین را باید تا زمانی که بیمار قادر به خوردن غذا باشد ادامه داد و بعد از آن می توان از انسولین زیرجلدی استفاده کرد.

سپس می توان با تجویز انسولین بیمار را از بیمارستان مرخص نمود، اگرچه بعضی از بیماران را می توان بعدآ با داروهای خوراکی پایین آورنده گلوکز درمان نمود. 3

پی نوشت:
1.www.mihanpezeshk.com
2.www.tebinja.com
3.www.extern.ir